Door Johan Zijlstra, kandidaat LP voor de verkiezingen van de Tweede Kamer op 22 november
18 oktober was het zover. Christine Lagarde van de ECB kondigt aan dat ze verder willen met de digitale euro. De Euro variant van de CBDC.
Het idee achter de digitale euro is heel simpel: digitaal contant geld. De ECB zegt zich erg zorgen te maken over het teruglopen van het gebruik van contant geld. Door de digitale euro uit te brengen wil men dit tegengaan, is het argument.
Maar we hebben toch digitaal geld? De digitale euro is op drie manieren anders dan normaal pinnen:
- 1 – het betalen kan ook zonder internetverbinding, vergelijkbaar met de chipknip
- 2 – er is geen bank bij betrokken
- 3 – transacties zijn kosteloos.
Het grote verschil met contant geld laat zich raden: elke uitgave met behulp van een digitale euro laat een digitaal spoor achter. Het wordt voor de overheid mogelijk om precies te traceren wat er allemaal met een digitale euro gebeurd is.
Anonimiteit
De ECB zegt op hun website:
“We zouden nooit toegang hebben tot uw persoonsgegevens of deze ergens opslaan”.
Dit is hetzelfde argument als de “anonieme ov-chipkaart”. In theorie kan het zo zijn dat de digitale sleutel niet gekoppeld kan worden aan een persoon. In de praktijk is het doodeenvoudig. Wanneer je giraal geld omzet naar digitale euro is de transactie bekend van bankgeld naar digitale euro’s.
Zelfs wanneer je dit op een kaart zet en deze geeft aan iemand anders, kan een identiteit zo achterhaald worden door het digitale spoor te vergelijken met een ander digitaal spoor.
Aangezien de digitale euro bedoeld is ter vervanging van contant geld, is het niet logisch dat je digitale euro’s in de toekomst zal kunnen kopen met contant geld.
Programmeerbaarheid
Het zal zeker niet bij de lancering zo zijn, maar een digitale munt kan worden geprogrammeerd. Er zijn een aantal manieren waarop de digitale euro kan worden geprogrammeerd:
Zonder identiteit:
- 1 – einddatum: digitale euro’s kunnen een einddatum krijgen waardoor je het wel moet uitgeven omdat hij anders verloopt.
- 2 – conditionele inzet: met een digitale euro kan de ECB ervoor kiezen dat bepaalde euro’s alleen kunnen worden ingezet voor een bepaald doel. Bijvoorbeeld uitsluitend voor de aankoop van etenswaren.
En als de privacy wordt losgelaten kan de digitale euro nog veel verder worden beperkt:
- 1- je mag je geld alleen uitgeven als je aan een voorwaarde voldoet. In de corona tijd hebben we gezien hoe dit kan lopen.
- 2 – je mag je geld alleen uitgeven als je sociale krediet score hoog genoeg is. Dit systeem zien we nu in China uitgerold worden om de bevolking te controleren.
Bankenargument
Voorstanders van de digitale euro geven aan dat het vooral een alternatief is voor private banken. Die banken hebben het nu te makkelijk. Door de ECB te laten concurreren met de private banken zullen die banken meer rente moeten bieden voor jouw spaargeld, is het argument.
Maar is dat ook echt zo? Banken bieden vooral een hogere rente wanneer ze geld nodig hebben. De afgelopen jaren hebben we gezien dat de ECB een heleboel problematische schulden heeft opgekocht die de banken hadden uitstaan. Dit heeft ervoor gezorgd dat er veel geld in omloop bleef en de rente niet hoefde te stijgen.
De ECB controleert dus al de rente, waarom zouden zij dan willen concurreren met banken? Dat is niet logisch. Omdat banken stom zijn? Dan open je een nieuwe bank die beter is zou ik denken. Daarvoor hoef je geen digitale euro uit te geven.
Wat zit achter de digitale euro?
Mogelijkheid 1: Contant geld afschaffen
Voor overheden is contant geld maar problematisch. Je kan ermee kopen wat je wilt en in volledige privacy. Door een digitaal alternatief te bieden wil men langzaam het contante geld helemaal uitfaseren.
Mogelijkheid 2: De economische stimuleringstheorie (Keynesiaanse economische school)
Met behulp van de programmeerbaarheid van de digitale euro zou het kunnen zijn dat men het wil kunnen inzetten om geld uit te delen als het economisch minder gaat aan een gerichte doelgroep. Bijvoorbeeld aan arme mensen geld geven om eten te kopen. Dit leidt tot inflatie en maakt mensen daarnaast volledig afhankelijk van de overheid. Dit lijkt nog het meest op een communistisch systeem uit de sovjetunie.
Oordeel
Wat het doel ook is achter de digitale euro, het oordeel is hetzelfde:
- Gebruik het niet, je helpt je eigen digitale gevangenis op te tuigen.
- Verdiep je in alternatieve manieren om je waarde te beschermen.
- Stem op een politieke partij die de digitale euro zo snel mogelijk wil annuleren.
Het standpunt van de LP over geld kun je vinden onder de titel “scheiding van geld en staat”. Als partij met veruit de beste kennis over geld in huis vind je via dat standpunt zes verdiepende standpunten:
