Vrijdag, 7 juli, kondigde demissionaire minister-president Rutte aan dat kabinet Rutte IV is gevallen. Daarmee is er een nieuw demissionair kabinet ingelast en is het tijdperk van Rutte tot zijn eind gekomen. Dit demissionaire kabinet mag geen nieuw beleid voeren. Het mag zich enkel richten op de lopende zaken. In het verlengde daarvan worden in november de landelijke verkiezingen gehouden met als doel een nieuw kabinet te vormen die het nieuwe beleid mag voeren. De vraag is of het wel nodig is om hierop te wachten.
De onderliggende premisse is vrij eenvoudig: de mens moet van bovenaf geregeerd worden; daar is de maatschappij van gediend. Wanneer dat gebeurt dan zal alles op rolletjes verlopen. Het doet mij denken aan Plato’s ideale staat waarin de stadsstaat geleid wordt door ‘de filosofenkoningen’ die als enige in het bezit van de kennis om te regeren. De overige twee klassen – de strijders en de werkers – moeten zich bezighouden met hun specifieke taken. Pas dan zal de stadsstaat op harmonieuze wijze floreren. In de Nederlandse maatschappij ligt dat ietwat anders. Doordat de burgers over stemrecht beschikken, kunnen zij binnen de parlementaire democratie volksvertegenwoordigers kiezen die namens hen het land besturen. Ondanks dat verschil blijft de premisse hetzelfde: de mens moet van bovenaf geregeerd worden. Zelforganisatie en zelfbestuur zijn zaken die minder vanzelfsprekend lijken in de geest van de huidige politiek. Net als in Plato’s ogen waarin de klassen zich bezig moeten houden met hun eigen taak, zo ook moeten de burgers zich organiseren en besturen door middel van de huidige democratie.
Wat is daarvan het resultaat? Politieke partijen zijn er in hun vele vormen en kleuren. Hoe verschillend hun visies en verkiezingsbeloftes ook mogen zijn, uiteindelijk hebben de meeste partijen één hetzelfde ding met elkaar gemeen: etatisme. Dit is de gedachtegang dat de overheid de maatschappij moet leiden in de door haar gewenste uitkomst. Hoe je het went of keert, het resultaat blijft dus in haar de verschillende vormen hetzelfde: een overheid die zich wederom bemoeit met haar burgers en hun zaken.
Het agorisme – de niet-politieke stroming binnen het libertarisme – wijst dit idee dan ook af. Agoristen streven naar een vrije samenleving zonder tussenkomst van de overheid. Daarmee worden zelfbestuur en zelforganisatie hoog in het vaandel gehouden. In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen, hebben de Jonge Libertariërs een flyeractie georganiseerd om campagne te voeren voor de Libertaire Partij. Eén van de spandoeken liet kort, maar krachtig zien waar het om draait: “Het kabinet is gevallen. Laat het liggen. Sta zelf op!” Oftewel, neem het heft in eigen handen. Wees niet afhankelijk van een nieuw kabinet die beleid zal voeren, maar breek los. Regeer je eigen leven!
