Nederlandse AIVD-agent installeerde Stuxnet-virus

Een Nederlandse AIVD-agent heeft het Stuxnet-virus in de Iraanse uraniumverrijkingscentrale van Natanz geïnstalleerd, zonder dat de Nederlandse politiek hier weet van had, zo meldt de Volkskrant. De AIVD was niet van het doel van de operatie op de hoogte. Het is onduidelijk of de Nederlander wist dat de apparatuur die hij naar Natanz moest brengen Stuxnet bevatte. 

Nieuw Sociaal Contract heeft de AIVD opgeroepen om alsnog de ‘politiek en de samenleving openheid te verschaffen’ over de Nederlandse betrokkenheid bij Stuxnet. “De AIVD kan niet op eigen houtje, zonder politieke afstemming, beslissen om aan zo’n operatie deel te nemen, zeker niet als we dan ook nog eens misbruikt worden door de CIA”, reageert de SP, die samen met D66 aangeven Kamervragen te zullen stellen. Ook NSC gaat om opheldering vragen. “We vinden het van belang dat er een algemene reflectie komt op het functioneren van de democratische en bestuurlijke controlemechanismen van de Nederlandse inlichtingendiensten”, laat NSC-Kamerlid Six Dijkstra weten. “Geheimhoudingsverplichtingen mogen nooit als excuus worden gebruikt om geen transparante belangenafwegingen te maken en geen politieke verantwoording af te leggen.”

Nieuwe Europese wet vereenvoudigt opvragen digitaal bewijsmateriaal

Een nieuwe Europese wet die in 2026 van kracht wordt maakt het eenvoudiger voor autoriteiten om digitaal bewijsmateriaal op te vragen, ongeacht waar het zicht bevindt, aldus de Europese Raad. Het verkrijgen van digitaal bewijsmateriaal is op dit moment een lastig proces, omdat de gegevens zich vaak in andere landen bevinden. “Online serviceproviders bewaren gebruikersgegevens op servers die zich in verschillende landen kunnen bevinden, zowel binnen als buiten de EU”, aldus de Raad. Door de ‘e-evidence’ verordening kunnen autoriteiten middels een ‘productiebevel’ in het ene land opgeslagen data bij een provider in een andere lidstaat direct opvragen. De serviceprovider moet binnen tien dagen reageren, of zes uur als het om een noodgeval gaat. Daarnaast mag de provider de opgevraagde gegevens niet verwijderen zolang het ‘productiebevel’ wordt verwerkt. 

Burgerrechtenbewegingen bezorgd over besloten encryptiediscussie Brussel

Digitale burgerrechtenbewegingen maken zich zorgen over een encryptiediscussie die de Europese Commissie achter gesloten deuren voert en zou moeten leiden tot een “access by design” verplichting in de ontwikkeling van alle privacytechnologieën. De in totaal 21 organisaties pleiten in een open brief voor meer transparantie en deelname van alle ‘stakeholders’. De Europese Commissie heeft een High-Level Group (HLG) opgericht bestaande uit afgevaardigden van nationale opsporingsdiensten met als doel het bespreken van ‘toegang tot data voor effectieve rechtshandhaving’. “Het doel van deze groep is het vinden van manieren waardoor de EU politiediensten juridisch en technisch toegang tot meer data kan geven, alsmede het omzeilen van encryptie andere essentiële beveiligingsfeatures in al onze digitale apparaten”, aldus digitale burgerrechtenbeweging EDRi.

De overleggen van de Europse High-Level Group vinden achter gesloten deuren plaats. Verschillende maatschappelijke organisaties hebben vorig jaar aangeboden om mee te overleggen, om zo hun visie en expertise over het onderwerp te delen. Deze verzoeken werden afgewezen, waarbij alleen schriftelijke inbreng werd geaccepteerd, die indien relevant mogelijk op een later moment tot een uitnodiging zou kunnen leiden. De burgerrechtenbewegingen stellen dat ze in de tussentijd ontdekten dat verschillende ‘industriespelers’ wel waren uitgenodigd. Dat zou tot een ongebalanceerde belangenbehartiging kunnen leiden, zo waarschuwen de organisaties. 

Minister: Nederland kritisch op onderdelen wetsvoorstel digitale euro

Het demissionaire kabinet ziet naar eigen zeggen de potentie van een digitale euro, maar is ook kritisch op verschillende onderdelen van de wetsvoorstellen die over de munt gaan. Dat heeft demissionair minister Jetten van Financiën laten weten op vragen van de PVV. Deze partij maakt zich zorgen over een mogelijke komst van de digitale euro, mede vanwege privacy-gerelateerde risico’s, het gebrek aan nut en noodzaak en een verdere soevereiniteitsoverdracht, zo laat de partij weten.

Op dit moment vinden er in Europa onderhandelingen over de munt plaats. “Het kabinet geeft in zijn reactie aan dat een mogelijke komst van de digitale euro zorgvuldige afweging en politieke besluitvorming vereist, maar dat het kabinet ondanks zorgen wel het initiatief steunt van de Commissie voor een digitale euro als betaalmiddel”, aldus de PVV, die van Jetten wilde weten op welke manier hij van plan is om tijdens de onderhandelingen zijn zorgen over de digitale euro duidelijk te maken en op welke manier de aanbeveling van de Europese Commissie van invloed is op het proces richting een mogelijke digitale euro. 

“Hoewel het kabinet de potentie van een digitale euro ziet, is het ook kritisch op verschillende onderdelen van de wetsvoorstellen. De bevoegdheidsverdeling tussen de Europese wetgever en de Europese Centrale Bank is één van de onderwerpen waar het kabinet kritisch naar kijkt en dat de aandacht heeft van de Raad”, reageert Jetten. “Nederland participeert actief in de raadsonderhandelingen om zorgen die voor het kabinet en uw Kamer van belang zijn onder de aandacht te brengen.”