Achtergrond

De luide, bevreemdende, idiosyncratische, en heterodoxe politici van de afgelopen jaren kunnen mij wel bekoren. Niet omdat zij van die geweldige standpunten hebben of omdat zij grote verbeteringen zullen brengen. Hun ideeën zijn meestal slechts marginaal beter dan de alternatieven. Ook is het de vraag of ze hun beste beleidsvoorstellen ook daadwerkelijk tot uitvoer zullen brengen. Het grootste voordeel is de hysterie die zij oproepen bij het soort mensen waar ik van walg, de Gutmenschen, de “Verdedigers van de Democratische Rechtsstaat”, de activisten, de academici, de intelligentsia, het journaille en al het meelopende spul: de midwits en NPCs. Ook zijn deze politici vaak heel grappig. Mensen die niet om hen kunnen lachen, wantrouw ik. Zeker als het om politiek gaat. 

De nieuwe president van Argentinië, Javier Milei, heeft een speciale plek in mijn hartje. Milei is een alternatieveling, maar hij is anders dan de rest vanwege zijn libertarische gedachtegoed. Tijdens zijn campagne zijn talloze aantrekkelijke uitingen door hem de ether ingeslingerd. De ideeën zijn niet slechts marginaal beter, maar heel veel beter dan de alternatieven. Hij heeft echter nog geen macht gehad. Bij aanvang mijnes schrijvens was het doel om tot een weging van Milei’s acties te komen. Maakt hij zijn beloftes waar? Al snel bleek dat het nogal saai zou worden en anderen dit eerder en beter gedaan hebben. De heer Alexander Sassen van Elsloo heeft een reeks artikelen op Geenstijl geschreven die ik niet kan overtreffen.

  1. Argentinië en de Libertarische Droom
  2. Argentinië en de Libertarische Droom deel 2
  3. Argentinië en de Libertarische droom deel 3

DutchLibertarian (volgen, een uitstekend twitteraar!) houdt het in de gaten en deelt zijn of haar bevindingen. Een retweet van een opsomming door Stossel.

De reacties

Een ander onderwerp kwam steeds meer naar voren: de reacties op hem van lieden die ik normaliter in mijn hoek vind. De aanklachten van politieke tegenstanders zijn saai, voorspelbaar, hysterisch en stompzinnig: tig beschuldigingen van haatdragendheid, extreem-zus, en neo-zo. Het zal wel. Nee, de medestanders zijn interessanter. Ik zag grofweg vijf reacties: laatdunkend, (overdreven) blij en hoopvol, cynisch, ronduit vijandig, en sceptisch. Deze reacties zullen in de rest van het artikel besproken worden.

House cats

Libertarians are like housecats: convinced of their fierce independence, but utterly dependent on a system they don't understand or appreciate

Ik begin bij de laatdunkende reacties. Dit is vooral een impliciete bekentenis van een totaal gebrek aan creativiteit en kennis. Het idee dat de wereld zonder dwang georganiseerd zou kunnen worden is hen totaal vreemd en iedereen die zich dat wel kan voorstellen moet dus wel aan waanideeën lijden. Zie de meme in de afbeelding voor de kern van de kritiek.

Het moge duidelijk zijn dat dit mij als libertariër irriteert. Een volledige stroman: convinced of their fierce independence. In libertarische kringen is het vrij algemeen geaccepteerd dat men samenleeft en daarom afhankelijk is van anderen. Het hele punt is dat de opzet nu afgedwongen wordt. Utterly dependent. Libertariërs doen er van alles aan om minder afhankelijk van het overheidssysteem te worden. Agorisme is een prachtig voorbeeld. On a system they don’t understand or appreciate. Libertariërs zijn juist zeer belezen over het systeem, daar komt hun appreciation vandaan. Zeker in contrast met de rest van de bevolking. Als laatste gaat de kritiek volledig voorbij aan het ethische standpunt van Libertariërs: dwang is verkeerd, zelfs als het zou “werken”.

Blij en hoopvol

Deze reactie is overdreven positief. Hij zal het daar wel even rechtzetten en dan zal iedereen inzien dat libertarisme de oplossing is. Helaas. Milei is president binnen een parlementair systeem. Hij kan wel wat bereiken, maar zal ook zeker het parlement mee moeten krijgen op bepaalde punten. Dat zal hij moeten doen zonder een meerderheid in de senaat of het congres. Daarom moet er worden onderhandeld en worden zijn meest radicale standpunten hoogstwaarschijnlijk niet uitgevoerd. Ook zal hij een hoop puin moeten ruimen, binnen een systeem dat hem tegenwerkt. De vraag is of de Argentijnen op korte termijn verbeteringen zullen ervaren. En of de veranderingen leiden tot een herverkiezing van Milei.

Een deel van de positieve reacties komt ook voort uit polarisatie. De vijand van mijn vijand is mijn vriend. Deze mensen moeten vooral gezocht worden bij populistisch rechts. Hun economische ideeën staan mijlenver van die van Milei. Er is een trend in de media om alle politieke alternatievelingen Trump te noemen: Bolsonaro als de Tropical Trump, en ook Milei als mini-Trump. Dit is stompzinnig van beide kanten, maar zorgt voor steunbetuigingen aan de ene kant en kritiek aan de andere.

Cynisch

Cynisme is een destructieve houding. Je wordt er ongelukkig van en er komt nooit iets goeds uit. Ik zou iedereen aanraden hiervoor te waken. In het westen is er een groep mensen die denkt dat het verheven of intelligent is om cynisch te zijn. Zij die niet cynisch zijn wordt naïviteit verweten. Een puberale houding waar ik nogal moe van word. Als je echt denkt dat de politieke weg naar meer vrijheid niet werkt, dan is het nog steeds verkeerd om cynisch te gaan zitten doen. Ten eerste heeft de verkiezing van Milei positieve gevolgen qua bekendheid van de ideologie. Een van de doelen van de Libertaire Partij is het vergroten van de kennis over libertarisme en de partij onder de Nederlandse bevolking. Dit helpt daarbij. Ik hoor als tegenargument dat het verspilde moeite is, en dat deze energie beter besteed kan worden in meer productieve richtingen. Ik denk niet dat het een het andere uitsluit. Ook zijn er tal van mensen die zich in een situatie bevinden dat zij zich niet kunnen onttrekken uit de macht van de overheid. Er zitten bijvoorbeeld ambtenaren bij de LP! Voor hen is meer vrijheid in het beleid het meest realistische scenario. 

Vijandigheid

Milei is een rare snuiter. Een “idiosyncraat”. Zo iemand als boegbeeld geeft libertarisme een clowneske uitstraling. Zijn verkiezing zet het libertarisme wellicht in een kwaad daglicht. Libertarisme is een heel kleine stroming die vooral meer herkenning kan gebruiken. Ik denk dat zijn vreemde persona hem geholpen heeft. Het heeft de aandacht getrokken en dat heeft er vervolgens toe geleid dat hij zijn verhaal kon doen en het electoraat vond zijn bevlogenheid en frisse ideeën blijkbaar aantrekkelijk. 

The Black Flag of Anarchism flies in many colours.

Michael Malice

Ideologische scherpslijperij. Milei is tegen abortus en hij zit in een coalitie met conservatieven. Het zou goed zijn voor een marginale politieke stroming als libertarisme (en anarchisme) als er gefocust wordt op de zwarte driehoek en niet op de andere en welke precieze kleurschakering die heeft. De LP heeft ook geen uitgesproken pro-abortus standpunt. Zonder zijn alliantie met de conservatieven was hij geen president geworden. Het alternatief zou veel slechter zijn.

Nepotisme wordt hem ook in de schoenen geschoven, omdat zijn zus van alles voor hem doet. Dit zou een aanwijzing zijn voor Milei’s ambitie om dictator te worden. Ook wil hij via decreten regeren, iets wat dictators ook doen. 1+1=2, dus we hebben hier een nieuwe strong man. Beide gedragingen zijn noch noodzakelijk, noch afdoende, dus je mist het brood en de kaas voor je croque madame. Dit waanidee brengt me wel tot een andere overweging. Stel nou… stel nou, stel nou. Dat je de keus zou hebben: een libertarische dictator of een democratisch verkozen communistische regering. De eerste optie is toch veruit superieur? Burgers zouden veel vrijer zijn. De dictator kan zelfs gezien worden als een soort bescherming tegen communisme. Ik vermoed dat sommige lezers dit enge gedachten vinden, maar ik zou hen op het hart willen drukken om te chillaxen. 

Skepsis

Een afwachtende en kritische houding, die mijn voorkeur heeft. Politiek is de afgelopen decennia vooral een aaneenschakeling van nederlagen en teleurstellingen voor vrijheidslievenden geweest. Naar alle waarschijnlijkheid zal het libertarische beleid niet als Hollandse Nieuwe naar binnen glijden. Het gaat pijn doen en er moet met anderen gewerkt worden. Ik wens Milei het allerbeste. Het is sowieso goed dat iemand op dat niveau het libertarisme verkondigt. Het is een vreemde vogel, maar dat was waarschijnlijk nodig om verkozen te worden. Niemand kent de toekomst, maar hij zegt in ieder geval goede dingen, en als hij misstappen begaat of te veel afglijdt van het libertarisme moeten we dat herkennen en benoemen. Tot die tijd kunnen we ook een beetje genieten. Het is best een vermakelijke man.