Minder macht, minder machtsmisbruik

Case: IGJ – Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd

Dissidente artsen in het vizier van de IGJ

De Andere Krant van 3 Februari kopte “IGJ betitelt huisarts Berber Pieksma als “gevaarlijk voor Patiënten”. Berber Pieksma’s reactie in het interview met DAK: “dit is voor mij de limiet”. De Friezin hangt haar huisartsenberoep aan de kapstok: “mijn leven is me te lief”.

De IGJ was de organisatie die al vroeg in de coronacrisis aan artsen het voorschrijven van het geneesmiddel hydroxychloroquine verbood. De Inspectie rapporteert aan het ministerie van VWS en je kunt het zien als een soort gezondheidspolitie. Dit merk je als je hun website opzoekt en ziet dat deze inspectie ook een Bureau Opsporing en Boetes heeft, de inlichtingen- en opsporingseenheid, die o.a. samenwerkt met de politie en de FIOD.

De IGJ kwam tijdens de coronapandemie in het centrum van de aandacht van de overheidskritische media omdat ze als instrument gebruikt werd door de Minister van Volksgezondheid, Hugo de Jonge, om dissidente stemmen tegen zijn lockdown-, test- en vaccinatiebeleid te doen verstommen. Uit WOO-verzoeken is gebleken dat Hugo de Jonge daarin zeer ver ging en zijn ambtenaren onder druk zette om “hard aan te pakken”. Zo werd ook de IGJ, een overheidsorgaan, tot een instrument van repressie door de staat. Via diffameringscampagnes, al of niet in samenwerking met artsen die klachten over hun collega’s indienden bij de IGJ, werden vervolgens boetes uitgedeeld (o.a. aan huisarts Rob Elens) die er niet om logen. Deze artsen werden een eindeloos juridisch verweer ingedreven, dat slechts ten doel leek te hebben om ze te vermurwen. In reactie deden die artsen iets opmerkelijks: ze gingen alternatieven opzetten voor het door de staat bestuurde gezondheidssysteem.

Alternatieve gezondheidszorg zonder overheid

Het repressieve overheidsbeleid was zeker niet bedoeld om alternatieven voor de overheid te ontwikkelen, en toch is dat gebeurd. Vergeten is, dat artsen over het algemeen over een hoog intelligentieniveau beschikken en weten wat zelfstandig handelen is. Dit staat enigszins in tegenstelling tot IGJ-ambtenaren, die over een profiel moeten beschikken waarin de motivatie voor het flexibel zijn in het werken in de bestuurlijke kaders van overheidsteams het belangrijkste functievereiste lijkt te zijn. De verschillen in levensovertuiging tussen afhankelijken en zelfstandigen botsen tegen elkaar, en de zelfstandigen gaan natuurlijk hun eigen ding doen. Leve de vrijheid, carajo!

Dr. Pieksma is een van de huisartsen die het beleid van de overheid niet in overeenstemming kan brengen met haar geweten en met de Eed van Hippocrates. Berber heeft zich sinds het begin van de crisis verzet tegen de overheidspolitiek. Op haar website “Vrije Gezondheid” kun je lezen: “Knuffelen werd verboden. Huisartsen werden buitengesloten voor de begeleiding van het ‘Corona-traject’. Angstaanjagende astronautenpakken moesten aangehesen worden om een simpele grieppatiënt te bezoeken. Mondkapjes en testen werden verplicht. Patiënten moesten eenzaam sterven.” Ze is begonnen samen met anderen actief te werken aan het ontwikkelen van alternatieve netwerken in de gezondheidszorg. Onder het motto dat voorkomen beter is dan genezen profileerde ze zich als “second opinion huisarts” en werkte ze nauw samen met het Nederlandse Teleartsen Genootschap (NTG).

Dat genootschap is niet uit op een confrontatie met de IGJ, maar het is wel tekenend, dat veel artsen die aangesloten zijn bij het NTG door de IGJ gewaarschuwd of beboet zijn. Je mag niet over iets oordelen, want de overheid duldt geen concurrentie.

De mening van de IGJ

Libertair Perspectief wilde graag de mening van de IGJ horen over de aantijgingen tegen Dr. Pieksma, en uw redacteur heeft daarom via het contactformulier de volgende vraag gesteld:

We drukken hier het antwoord van de inspectie (van 8 februari) in haar geheel af. Je kunt er je eigen conclusies uit trekken.

Zulk een “algemeen” antwoord was te verwachten. Wat moeten ze ook? We lezen, dat de IGJ met “regelgeving” werkt (wat heeft “geving” met regels te maken?), en met “verschillende veldnormen”, die door verschillende “wetenschappelijke verenigingen” worden ontwikkeld. Oftewel: “wij doen niks fout”, “we zijn zorgvuldig”. De IGJ is van alle kanten ingedekt. Waarom dan beschuldigt Berber Pieksma in het interview met DAK de IGJ van intimidering?

Libertair commentaar

Toezicht op de gezondheids- en jeugdzorg. Is dat nuttig? Welnu, mensen kunnen tot de conclusie komen dat zonder “toezicht” onverantwoordelijke, misschien wel criminele aanbieders op de gezondheids-”markt” gewoon hun gang zouden kunnen gaan. Er is wel iets voor te zeggen. Maar we zien in het hier besproken verhaal wel dat er potentieel iets geweldig mis kan gaan als dat toezicht slechts door één organisatie wordt uitgeoefend en wanneer dat gepaard gaat met de bevoegdheid om boetes uit te vaardigen. Wanneer verweer ertegen via het bestuursrecht moet gaan dan kun je de uitkomst al helemaal voorspellen: de overheid krijgt altijd gelijk.

Vanuit libertair perspectief zou je wensen dat er ook op zulk toezicht geen monopolie bestaat. Feedback-mechanismes en de kwaliteitsborging door vrijwillige beroepsverenigingen zouden voldoende moeten zijn om grof misbruik te voorkomen. Medici, die ongeïnformeerde patiënten schade berokkenen zouden uit libertair perspectief via arbitrage tot verantwoording en compensatie kunnen worden geroepen en hun reputatie op het spel zetten. Wanneer je als Libertariër beweert, dat gezondheidszorg geen overheidstaak is, dan is het toezicht erop ook geen overheidstaak. Het verhaal dat Berber Pieksma ons vertelt duidt op flagrant machtsmisbruik. En het is zeker niet het enige verhaal. Daarom mag de overheid geen monopolie hebben.

Gezond Zonder Overheid (GZO)

ls gevolg van de coronacrisis is er nu in de bevolking een sterk groeiende belangstelling ontstaan voor nieuwe en onafhankelijke gezondheidsnetwerken. Netwerken, waarbij niet zozeer ziekte, dan wel gezondheid in het centrum staan. Waar de interactie tussen fysieke en mentale gezondheid “holistisch” wordt waargenomen. Netwerken, die zich minder laten aansturen door de grote aanbieders van medicijnen en verzekeringen. Netwerken, die sceptisch zijn over een overheid die zich laat aansturen door lobbygroepen. Concurrentie met de overheid is nog steeds niet vanzelfsprekend. Het bijna onwrikbare speelveld is scheef: alles wat niet in overeenstemming is met wat de overheid gebiedt wordt door diezelfde overheid actief tegengewerkt en krijgt geen financiering. Maar als de overheid haar boog overspant, dan zie je wat er gebeurt: tegen wil en dank groeien alternatieven. En dat is een grote kans om onze vrijheid terug te pakken. 

We zijn bezig een focusgroep op te zetten die vanuit een libertaire levensovertuiging wegen ontwikkelt om de medische-, gezondheids- en zorgsector in eigen hand te nemen. Geïnteresseerde lezers van dit artikel, lid of geen lid van de LP, worden opgeroepen dit aan de redactie van Libertair Perspectief kenbaar te maken.

Links:

Nederlands Tele-artsengenootschap
De Vrije Gezondheid
Zorg zelf Covid19
Artsen Collectief