Frans Timmermans, eurocommissaris en vicepresident van de Europese Commissie, verruilt Brussel voor Den Haag. Als overtuigd sociaaldemocraat is hij voorstander van het etatisme, het ingrijpen door de overheid in de persoonlijke levenssfeer van de burgers.
Groene planeconomie
Frans Timmersmans staat achter de Europese Green Deal van 2019 – een plan dat is opgesteld door de Europese Commissie met als doel Europa in het jaar 2050 klimaatneutraal te maken. De doelstellingen hebben wat weg van een groene planeconomie. Van vervoer tot bebouwing en de industrie moet alles klimaatneutraal worden. Ironisch genoeg heeft de Europese Green Deal ook betrekking op eerlijke concurrentie en open handel. In feite is dit een contradictie. De Europese Unie wil dat bedrijven binnen Europa minder zullen uitstoten en duurzame producten leveren, maar wil hen tegelijkertijd beschermen tegen buitenlandse concurrentie. Buitenlandse ondernemingen uit landen met mindere dictatoriale klimaatregels moeten een kooltoeslag betalen. Wanneer je je eigen bedrijven onderdrukt en concurrenten buiten de deur houdt dan is er geen sprake van eerlijke concurrentie en open handel, maar van overheidsinterventies en centralisatie.
Hier eindigt het niet. Timmermans heeft het natuurherstelplan in het leven geroepen. Ook al is deze wet ietwat afgezwakt door het Europees Parlement, dan moeten wij ons alsnog zorgen maken. Het betekent dat de overheden hun takenpakket uitbreiden. Is dat een gevaar? Ongetwijfeld. Macht corrumpeert. En des te meer taken naar de overheden gedelegeerd worden, des te minder autonomie de burgers hebben. Het idee dat mensen als rationele en zelfbesturende wezens in vrijwilligheid zich organiseren om samen te werken, komt haast niet bij de politici op. De mens moet en zal van bovenaf geregeerd worden om een collectief doel te verwezenlijken. Elke opoffering van individuele vrijheid is gerechtvaardigd door het idee dat wij het samen voor elkaar doen om een schone wereld te creëren. Niet alleen voor ons, maar ook om de volgende generaties een betere toekomst te gunnen. Een toekomst met een grotere overheid die bepaalt wat de burgers wel en niet mogen doen, is geen betere toekomst. Het is een onvrije toekomst.
De libertaire oplossing
Nu komt deze technocraat terug naar de Nederlandse politiek om vanuit zijn oogpunt een verschil te maken. Zijn intenties zijn helder. Voor Timmermans is het van belang dat de Nederlanders hun vertrouwen in de overheid terugkrijgen. Ik ben het hem eens dat de overheid het vertrouwen van de burgers heeft geschaad, maar in plaats van de oorzaak van het probleem te verkleinen, stelt hij dat de veroorzaker meer taken moet verrichten. Timmermans heeft aangegeven dat hij graag premier wil worden. Dat betekent een grotere overheid die zich zeer paternalistisch op zal stellen. Wat kunnen libertariërs doen om de vrijheid te waarborgen?
Het agorisme, de niet-politieke stroming van het libertarisme, biedt de oplossing. Omdat de overheid op niets anders gebaseerd is dan roof, streeft het agorisme naar een vrije samenleving die vrij is van dwang. Een beroep op de overheid doen, zal niet zorgen voor een betere samenleving, maar voor onderdrukking. Samuel Konkin III, de bedenker van het agorisme, zag het antwoord in de “counter-economics” – een economie dat parallel loopt aan de door overheid gereguleerde economie. Dit betekent dat agoristen zich begeven op de grijze en zwarte markten.
Wanneer de overheid meer beleid voert die bedrijven monopoliseert om de burgers onder dwang afhankelijk te maken, moeten wij zoeken naar een uitweg. Daar zijn een aantal manieren voor. Ik zal enkele van deze manieren behandelen.
Teel zelf groenten en fruit om te consumeren en te verkopen. Hierdoor ontwijk je belasting – BTW – en kan jezelf biologisch voedsel verbouwen zonder dat dat door de overheid gedicteerd wordt. Daarbij doe je ook niet mee aan de beoogde ‘eerlijke concurrentie en open handel’ van de EU. Investeer het geld in een alternatieve munteenheid. Bitcoin is een goed voorbeeld van een gedecentraliseerde munteenheid waarover de overheid geen zeggenschap heeft. Hierdoor wordt de interactie met het ECB ontweken en bepaal jezelf welk betaalmiddel je wil hanteren. Deze manieren van zelforganisatie en -bestuur zijn terug te vinden bij verschillende gemeenschappen die de interactie met de overheid vermijden en een beroep doen het maatschappelijk middenveld. Denk hierbij aan de groep ‘Colonistas’ die in een verlaten dorp in Spanje de principes van het agorisme praktiseren (https://www.freecommune.org/about-us/), de coöperaties van Society 4.0 (https://society4th.org/) en de ondernemers van Keuzevrijbijmij:
(https://welkom.keuzevrijbijmij.nl/).
Ook al wordt het takenpakket van de overheid groter en stelt het zich paternalistischer op, zijn er genoeg manieren om de groene planeconomie te ontduiken en een vrije samenleving te creëren.
