Democratie alleen is niet voldoende voor een goed functionerende, vreedzame, samenleving. Democratie kan een gevaarlijke manier van besluitvorming zijn, waarmee zeer bedachtzaam moet worden omgegaan. In dit artikel willen we erop wijzen dat er voor veel vraagstukken betere manieren bestaan om in een samenleving tot besluiten te komen.

De Libertaire Partij spreekt zich NIET uit voor de parlementaire democratie zoals die nu bestaat. In ons standpunt over democratische vernieuwing kun je lezen dat we zeer kritisch staan tegenover het Nederlandse politieke stelsel dat sterk verouderd is en van een hiërarchisch en gecentraliseerd bestuurssysteem uitgaat. 

Mensen kunnen het best knopen doorhakken over zaken waarover ze het met elkaar eens zijn. Besluiten “in consensus” verdienen veruit de voorkeur boven besluiten die tegen de zin van (enkele) betrokken personen of groepen worden genomen. Libertair gedachtengoed is dat vereniging, associatie, handel en ondernemen alleen gedijt wanneer het vrijwillig is. Daarom spreken we van vrijheid van vereniging of vrijheid van associatie. Volwassen, mondige mensen zijn vrij om al of niet aan samenwerking deel te nemen en om al of niet met een partner in zee te gaan wanneer die zich aanbiedt. Deze handelsvrijheid houdt ook in dat je niet kan worden gedwongen om aan een onderneming mee te doen als je dat niet wilt. De vrijheid van associatie houdt dus ook de vrijheid van “dissociatie” in – oftewel het niet aangaan van of de ontbinding van het contract. Het wordt interessant wanneer je principe dit toepast op politieke beslissingen.

Kunnen we ons voorstellen, dat een besluit alleen geldt voor de mensen die er vóór gestemd hebben? Is er een “sociaal contract” met de “democratische” overheid, dat we nog nooit hebben gezien, noch ondertekend en dat ons zou dwingen haar regels te accepteren? En wanneer dat contract zou bestaan, waar vinden we dan de ontbindingsclausule? 

Een “democratisch” besluit, een meerderheidsbesluit waarbij de minderheid gedwongen wordt met de meerderheid mee te lopen, wordt misschien pas nodig wanneer mensen het – na lang uitleggen, onderhandelen en overtuigen – niet met elkaar eens kunnen worden en er toch een beslissing genomen móet worden. “De meeste stemmen gelden” is eigenlijk wel het allerlaatste middel dat je in een samenleving wilt inzetten, want het komt neer op het recht van de sterkste, de zogenaamde “wet van de jungle“. Vanuit dezelfde ethiek die tegen  roofkapitalisme spreekt, kun je je ook tegen roofdemocratie verzetten. Net zoals roofkapitalisme een gepriviligeerde positie misbruikt, zo kan een meerderheid in een democratie haar macht misbruiken om zich voordelen te verschaffen ten kosten van de minderheid.
Een gezonde samenleving zoekt oplossingen waarmee alle mensen goed kunnen leven en waarmee minderheden geen geweld wordt aangedaan. Een democratische beslissing kan dan worden gezien als de minst schadelijke van alle mogelijke beslissingen. Als je al democratie zou willen toepassen, weet je dat er altijd individuen of groepen zijn die overstemd worden en daarmee dus ook potentieel ontevreden zijn. Als je democratie wilt gebruiken moet je er dus behoedzaam mee omgaan.

Zonder stabiliserende krachten (“checks and balances“) die de rechten van het individu en van minderheden beschermen kan democratie dus gemakkelijk een heerschappij van de meerderheid over minderheden bewerkstelligen. De socialistische (of “sociaaldemocratische”) gelijkheidsdoctrine kan dit effect nog versterken, omdat uitzonderingen (dissidenten) in doctrinaire samenlevingen ongewenst zijn. Dat heet dan een “volksdemocratie”.
Dat democratische besluiten voor iedereen in gelijke mate zouden moeten gelden is geen ethisch principe. Om meerderheden bij elkaar te krijgen worden extreme voorstellen vaak afgezwakt en uitzonderingen getolereerd. Voorstellen die tegen grondrechten van de Nederlandse Grondwet of tegen het Europees Verdrag ter bescherming van de Rechten van de Mens ingaan zouden niet eens tot stemming mogen komen. Wanneer dat toch gebeurt, dan werkt het vaak alleen maar averechts. Wanneer de belangen van overstemde minderheden stelselmatig genegeerd worden kunnen mensen zich existentieel bedreigd gaan voelen. Dat loopt gemakkelijk uit op verdeeldheid en afscheiding. Kijk eens naar de “gilets jaunes” (gele hesjes) in Frankrijk, de boerenprotesten van 2020 tegen de dreigende halvering van hun veestapels, naar de repressie van de Catalaanse autonomiebeweging, de “bestorming” van de Duitse Bundestag in Berlijn door tegenstanders van de Coronamaatregelen of de run op het Capitool in Washington door Trump-aanhangers. Allemaal veroorzaakt door onvrede over “democratisch” genomen besluiten. Dit soort protesten afdoen als “antidemocratisch” en “dus” crimineel is te simpel.

Het libertair perspectief op de samenleving is dat besluiten slechts verbindend mogen zijn voor diegenen, die er expliciet vóór hebben gestemd. Democratische “meerderheidsbesluiten”, waarbij overstemde minderheden gedwongen worden tot iets dat ze niet willen, passen niet in een libertarische samenleving. Vanuit die overtuiging is het standpunt van de Libertaire Partij over bestuurlijke vernieuwing in de context van de huidige politieke situatie opgesteld. Het is een momentopname van wat op dit moment de meest haalbare uitwerking van onze principes wordt geacht: 

“Beslissingen die ons allemaal aangaan worden op steeds grotere schaal gemaakt. Niet alleen door Den Haag, maar ook door Brussel. Mede hierdoor is de democratie een ver-van-mijn-bed-show geworden, en dit is van invloed op de manier waarop we democratie beleven. 
De LP wil het democratisch proces terugbrengen naar de kiezer. Hoe doen we dat? Door te streven naar een gedecentraliseerd bestuur met meer autonomie voor provincies en gemeenten. Door het introduceren van bindende referenda. En door het invoeren van een rechtstreeks gekozen burgemeester en minister-president, zodat de kiezer weer een band krijgt met de volksvertegenwoordigers.”

Het recht om referenda af te dwingen heeft een matigende invloed op regeringen. Het duidelijkst is dit waar te nemen in Zwitserland, waar alleen al het vooruitzicht dat er een referendum zou kunnen worden georganiseerd politici en ambtenaren ervan weerhoudt om maatregelen voor te stellen waarvan een (grote) minderheid het slachtoffer zou kunnen worden. De politieke besluitvorming is er daardoor veel meer op consensus gericht en de executieve macht (regering) is er ook veel breder samengesteld. Regeerakkoorden kent men er niet. Bovendien is Zwitserland een bond van kleine staten (cantons), die weer bestaan uit vrij autonome gemeentes. De macht is tamelijk gelijkmatig over de verschillende lagen van bestuur verdeeld. 

Democratie, de macht van het volk, is een complex ding met vele vormen. Maar toch willen we even stilstaan bij de betekenis voor democratie van onze libertaire uitgangspunten: zelfeigendom (je leven is van jezelf, je beslist zelf wat je ermee doet)en het non-agressieprincipe (ik initieer geen agressie: mijn eigen vrijheid wordt door precies dezelfde vrijheid van de ander beperkt). Iedereen kan het daarmee eens zijn en juist daarom mogen ze door geen enkel besluit genegeerd worden, dus ook niet door een democratisch (meerderheids-)besluit. Tast je die beginselen aan, dan ontstaan er situaties die mensen als “ondemocratisch” gaan ervaren. Er is geen compromis denkbaar tussen vrijheid en dwang. Het is het een óf het ander. Deze principes beschermen en limiteren de democratie.

Mijn ervaring met Liberty Library!

Met de boekencollectie van LL voelde ik mij als een kind in een snoepwinkel! Waar te beginnen? Ik koos voor ‘New Libertarian Manifesto’ waarin Samuel E Konkin III een lans breekt voor het agorisme. Ik las het in een paar dagen uit, naast de snorrende houtkachel zoals dat bij dergelijke lectuur hoort 🙂

Konkin gaat er met gestrekt been in: op bladzijde twee heeft hij de staat al tot haar zolen afgebrand en schetst in grove lijnen de vijf fases naar vrijheid: van ‘Zero-Density Agorist Society’ tot Agorist Society with Statist Impurities’! Deze weg heeft vele gezichten maar leidt altijd via “Action”. Politiek bedrijven ziet hij als heulen met de vijand maar vervolgens verdwaalt hij in beslommeringen tussen de Amerikaanse LP en de schatrijke geldschieter Koch. Het wordt weer leuk als hij per fase een strategie uittekent: de eerste fase draait om pionieren en netwerken, daarna ligt de focus op het verbeteren van de organisatiegraad en omzeilen van bestaande staatsbemoeienis. Hij heeft zelfs al bedacht wat te doen met de overgebleven ambtenaren en politici in de laatste fase: met een training laten re-integereren als entrepeneurs, en ondertussen hun schuld aflossen aan de oud-belastingbetalers! Dat Konkins optimisme grenst aan naïviteit deert me niet, ik geniet van zijn grenzeloze ambitie.

Onverwacht kadootje was de kritiek van Murray Rothbard en Robert LeFevre, waar Konkin dan weer op reageert. De heren kruisen respectvol maar vol overgave de degens, waarbij Konkin roekeloos vaandelzwaaiend voorop loopt en Rothbard hem vanuit zijn studeerkamer bijstuurt. Rothbard verraste me met een ijzersterk pleidooi om wél te stemmen, maar verder Ik neig zelf meer naar Konkins optimistische strijdvaardigheid. Ik weet daarom al wat mijn volgende boek wordt: ‘An Agorist Primer’ van dezelfde schrijver! Aan wie mag ik het Manifesto doorgeven?”

Een overzicht van de boeken op Liiberty Library vind je hier: 
https://1drv.ms/x/s!AtNUsrAQYY9E0DPjF2JhVDBVpTdy?e=Q5Psee

Boekenaanbod
We willen graag meer boeken toevoegen aan de bibliotheek. Wil je daarbij helpen? Contacteer Imre Wessels ([email protected]) en hij voegt jouw boeken toe aan de bibliotheek.
Je hoeft vervolgens niets te doen. Zodra iemand jouw boeken wil lenen wordt je in contact gebracht. 

Verwachtingen
Ga voorzichtig om met de boeken zodat anderen er ook van kunnen leren. 
Probeer om een boek binnen een maand uit te lezen zodat er geen lange wachttijden ontstaan. 

Tegelijk is door Ratio op Vrijspreker zonet een overzicht van Nederlandstalige libertarische boeken gepubliceerd met enkele recensies en samenvattingen.

Agenda

14 februari 2022 tot 18 februari 2022: Anarchapulco. – unstoppable (Mexico)

26 mei 2022: Libertarian National Convention (Reno, Nevada, USA)

18 juni 2022: Voorjaarscongres LP Nederland (save the date!)

26 juli 2022: Publicatie Libertaire Grondwet

5 november 2022: Najaarscongres LP Nederland

Oproepen, nieuws en mededelingen


Herinnering contributie Lidmaatschap LP

De contributiebrieven voor 2022 zijn verzonden en we bedanken alle leden die de contributie reeds hebben overgemaakt. Mocht je de mail niet hebben ontvangen, dan graag even bericht aan Tom Wentzel: [email protected]

Een libertarisch dorp in Nederland!

Er zijn een paar LP-ers opgestaan die in Nederland een woon-werkgemeenschap willen beginnen, gebaseerd op het Non-Agressie Principe. We denken dat leven en werken met gelijkgestemden een goede remedie is tegen de steeds toenemende regel- en belastingdruk. We willen daarom (deels) zelfvoorzienend zijn, een lokale economie beginnen om eigen producten en diensten uit te wisselen en verder activiteiten opzetten die onze gemeenschap en het libertarisme in Nederland verder versterken. We laten ons inspireren door Erfdelen, een concept dat al meerdere keren met succes is toegepast. We kopen een boerderij en delen deze op in separate kavels. We zoeken deelnemers die serieuze interesse hebben om met gelijkgestemden zo’n gemeenschap te beginnen. Je moet in staat zijn om in je eigen levensonderhoud te voorzien, willen helpen in de organisatie van dit project en uiteraard het NAP onderschrijven.

Interesse of vragen? Neem contact met ons op via [email protected]

Libertarisch dorp in Zuid-Europa

Agorisme vormgeven. De groep libertairen die zich interesseert om met elkaar een libertarische nederzetting op een aangename plaats in Zuid-Europa op te zetten is nu tot rond de 50 mensen aangegroeid, Deze groep bestaat voor 90% uit Nederlandstaligen. Je kunt meer lezen op de website “freecommune.org” van het initiatief. Bij het verschijnen van deze uitgave van Libertair Perspectief is een eerste groep net terug van een verkenning in Galicië.
Heb je de wens om meer te weten of misschien hierin te participeren, dan meld je alsjeblieft bij de redactie.

Werkgroep Agorisme

Aan de samenstelling en uitbreiding van het tax-free handboek van de werkgroep Agorisme wordt voortaan op de Wikisite van Stemlp.nl gewerkt. Hiermee wordt het toegankelijk gemaakt voor leden van de LP. Hierover binnenkort meer. Geïnteresserden kunnen intussen contact opnemen met Douwe Kunst

Agorisme-leeskring

Twee enthousiaste LP-ers gaan een leeskring starten waarin we ons samen verdiepen in het praktisch toepassen van het libertarisme in het dagelijks leven. Dit heet “agorisme” en er zijn verschillende inspirerende boeken over geschreven. We beginnen met “How to Opt-Out of the Technocratic State” van Derrick Broze. Hierin komen verschillende aspecten van het agorisme aan bod: privacy, zelfvoorziening, parallelle economie ed. Iedere maand komen we bij elkaar en bespreken een thema. We delen onze ideeën en je krijgt een kleine opdracht mee voor de volgende keer. Iedere deelnemer wordt gevraagd om één avond mee te helpen met voorbereiden. Locaties zijn in overleg, afwisselend bij de deelnemers thuis.
Interesse of vragen? Neem contact met ons op via [email protected]

Werkgroep Libertair Sociaal Contract en nieuwe Nederlandse Grondwet

Het ontwerp voor een Libertair Sociaal Contract en de Libertaire Grondwet circuleert onder de actieve schrijvers en wordt vóór het einde van januari 2022 met de kring van deelnemers aan dit project gedeeld,, zodat we aan een breed gedragen document kunen verder werken en toelichtingen kunnen aanscherpen.
Essentiële libertaire beginselen en begrippen zijn geïnventariseerd. Doel is om het document op 26 Juli 2022 te publiceren.

Petitie

Petitie “Verhoor het RIVM en alle betrokkenen onder ede” Handtekeningen voor deze petitie kunnen tot 20.3.2022 worden gezet. De petitie heeft rreds meer dan 44’000 ondertekeningne en stelt:

  • Het RIVM heeft gemorreld aan gegevens rondom coronaverspreiding in relatie tot ventilatie
  • onafhankelijk onderzoeker Maurice de Hond eist dat de Tweede Kamer actie onderneemt.
  • Betrokkenen moeten onder ede gehoord worden in de Tweede Kamer, vindt hij. Ook moet beslag worden gelegd op hun e-mails.

Libertarische beginselen

Libertarian International is begonnen met de publicatie van een reeks video’s over libertarische beginselen. Deze zijn te volgen op de website van de Vrijspreker onder de titel “Libertarische Antwoorden”. Voor mensen voor wie het libertarisch gedachtengoed nog relatief nieuw is is dit een goede inleiding. 
Episode 1: The solution to poverty
Episode 2: How do licensing laws stop wealth creation?
Nieuw:
Episode 3: How wealthy countries keep third world nations poor?
 

Zakelijk netwerk Keuzevrijbijmij

Keuzevrijbijmij: “Hét platform voor alle aanbieders waar iedereen altijd welkom is“. Het internet-platform met hoog libertarisch gehalte is de plek waar ondernemers hun produkten en diensten kunnen aanbieden aan mensen, die niet meegaan in het overheidsbeleid van (verplicht) prikken of testen. Het bevat nu zo’n 5.800 aanbieders in verschillende categoriën. Dit initiatief gaat veel verder dan het Corona-vraagstuk. “Deze tijd biedt ook enorme kansen om afscheid te nemen van zaken die ons niet meer dienen en er wat beters voor in de plaats te laten komen. Het vormen van nieuwe, zakelijke netwerken is een belangrijke ontwikkeling om deze veranderingen te stimuleren.” 

Tegen de opgekropte woede: burgerinitiatief “SAMEN vooruit!” 

SAMEN vooruit! is een groep mensen die vanuit de vrijheidsfilosofie ernaar streeft de in de laatste twee jaar opgekropte woede om te zetten in positieve energie. Kernpunten zijn om samen aan dé-polarisatie te werken door met elkaar te praten en allerlei initiatieven te ontplooien. Wil je hier meer over weten, zie de website:
https://www.moveforwardtogether.eu/


Libertaire bronnen:

De LP beveelt de volgende organisaties aan:

Libertarisch Centrum (de Vrijspreker)
Elke dag verschijnen er nieuwe artikelen op Vrijspreker die je kunt becommentariëren en bediscussiëren. Vrijspreker laat praktisch ongecensureerd een breed spectrum van libertarische stemmen aan het woord, ook uit randgebieden. Door de commentaarfunctie kun je jezelf een beeld vormen van de verscheidenheid aan meningen en kun je zelf je oordeelsvermogen trainen.

Nederlands Instituut voor Praxeologie
Praxeologie is de wetenschapsopvatting van de Oostenrijkse School binnen de economische wetenschappen. Bijdragen aan de website beogen het creëren van een leefomgeving die is gestoeld op menselijk handelen en creativiteit, die innovatie en ondernemerschap stimuleert. Het instituut is sterk verbonden met het objectivisme en werkt samen met het Ayn Rand Instituut.

The Friendly Society
Thefriendlysociety.nl is de website, gemodereerd door Libertariër en journalist Karel Beckman, bekend van zijn boeken “de democratie voorbij” (samen met Frank Karsten), “De staat voorbij” en zijn nieuwste boek “Freedom of government – the new human right“. Op de site vind je verder een reeks van artikelen die fundamentele waarden van een vrije samenleving behandelen.

Mises Instituut Nederland
Het Ludwig von Mises-Instituut is de Nederlandse afdeling van een globaal samenwerkingsverband dat het werk van Ludwig von Mises en zijn opvolgers uitdraagt. Mises’ werk bestaat ruwweg uit twee onderdelen. Ten eerste heeft hij verduidelijkt wat economische wetenschap is. Ten tweede heeft hij nieuwe inzichten over de inhoud van economische wetenschap beschreven; vooral over geld, conjunctuur en de gevolgen van socialisme/overheidsingrijpen. De ethische stroming die het meest gebruik maakt van bovengenoemde economische theorie is het libertarisme.
Het Mises-instituut organiseert verschillende cursussen economie, lezingen en vertalingen van libertarische werken. 

Stichting Meervrijheid
MeerVrijheid is in 2001 opgericht door Frank Karsten. Karsten is tevens co-auteur van het boek De Democratie Voorbij, dat inmiddels in 20 talen beschikbaar is. In 2013 richtte hij samen met Jeroen de Witte het Mises Instituut Nederland op. De stichting MeerVrijheid heeft als doel het vergroten van de individuele en economische vrijheid in Nederland en Vlaanderen en is van mening dat belastingen en wetten sterk moeten worden verminderd.
 

Documentaires:

Tegenwind,  Serie van 6 interviews met Nederlandse en Vlaamse experts die zich in het Coronadebat kritisch hebben opgesteld tegenover hun regeringen. De zevende aflevering is een ronde-tafelgesprek met alle zes deelnemers. De interviews zijn gehouden tegen de magnifieke achtergrond van het Andalusisch landschap in Zuid-Spanje. De ontspannen sfeer geeft ruimte aan filosofische bespiegelingen. Een prachtige serie; een genot om te bekijken op blckbx.tv. En natuurlijk niet op de mainstream media.

Podcasts:

V for Valentine:
Hieronder de meest recente afleveringen:

Yernaz online Podcast. 

Vrijheidsdomein Podcast

Vrijheidradio Podcast