Beste vriendinnen en vrienden van de LP
 

Aan de andere kant van links en rechts

Op de nederlandstalige Wikipedia-site met de lijst van politieke partijen in Nederland vind je bij de LP onder de categorie “richting” de term “syncretie“. Die term heeft het simpele “rechts” voor de aanduiding van de richting van onze partij vervangen. Op die verandering heeft ons partijbestuur invloed gehad. Dit ongewone begrip heeft wat uitleg nodig. Je ziet hetzelfde woord ook vermeld bij enkele andere politieke partijen: de Piratenpartij en Code Oranje bijvoorbeeld. Wat betekent “syncretisch” eigenlijk?

Men vermoedt dat het Griekse woord συγκρητισμός (synkretismos), oorspronkelijk verwees naar de manier waarop op het eiland Kreta de inwoners, ofschoon ze het onderling vaak met elkaar oneens waren, zich verenigden tegen een gemeenschappelijke vijand. Later gebruikte men het begrip voor de pogingen om verschillende (culturele) stijlen met elkaar in harmonie te brengen, of om onderling bestrijdende religieuze opvattingen met elkaar te verbinden en te verzoenen. Bijvoorbeeld door meer in te gaan op de essentie van die religies en door over de verschillen in inzicht elkaar met rust te laten.
Bij syncretische politiek gaat het vaak om diverse standpunten met elkaar in synthese te brengen. Syncretische politieke denkers weten verschillende ideologische standpunten te verenigen binnen één coherente ideologie. Het laat een inclusieve benaderingswijze toe ten opzichte van verschillende opinies en levensontwerpen en leert dat deze vreedzaam naast elkaar kunnen bestaan.

Bij uitstek is de LP daarvoor de partij. Ze stoelt haar programma op het libertarisme: een politiek model dat streeft naar zo groot mogelijke individuele vrijheid en een zo klein mogelijke overheid. Elk individu, zo stellen libertairen, is eigenaar van zichzelf, heeft het recht om zijn leven naar eigen inzicht in te richten, en daaruit volgt ook het recht om over de vruchten van arbeid vrij te beschikken. Libertairen gunnen elkaar de vrijheid om het eigen levensontwerp om te zetten en bestrijden (gezamenlijk) alles wat tegen die vrijheid indruist. De voorwaarde voor die vrijheid is, dat we elkaar niet te lijf gaan: het libertaire non-agressie-principe (NAP).

Zoek je op Wikipedia naar “syncretische politiek” dan vind je als eerste voorbeeld het anarcho-kapitalisme, een van de oorspronkelijke stromingen binnen de LP. Het is een goed voorbeeld van een vereniging van een “links” concept: het anarchisme met een “rechts” concept, het kapitalisme. Een citaat verduidelijkt: “Anarchokapitalisten wijzen er op dat zij evenals conventionele anarchisten de huidige kapitalistische orde evenzeer afwijzen. In een maatschappij zonder staat kan vrije concurrentie pas echt goed floreren omdat kapitalisten niet meer met hulp van overheden monopolies kunnen vormen en ook niet meer via de staat macht kunnen uitoefenen. Conventionele kapitalisten verwerpen het anarchokapitalisme omdat dat hun geprivilegieerde positie bedreigt. Sommige anarchokapitalisten geven de voorkeur aan de term vrije markt-anarchisme om zo duidelijker te doen uitkomen dat men de huidige, in hun ogen op “staatskapitalisme” gebouwde kapitalistische samenleving verwerpt.“
 

Schending van artikel 10 van de Grondwet

In het staatskapitalisme heeft de staat bijna overal het monopolie op en is daardoor in staat zichzelf te financieren en te laten groeien, vaak ten koste van de pluriformiteit en de welvaart van de samenleving en ten koste van de individuele burger. Een sprekend voorbeeld hiervan duikt op in de actualiteit: de voorgenomen uitbreiding van de gebruikersgroepen van de Basisregistratie Persoonsgegevens (BRP)

In een kort artikel in “Binenlands Bestuur” van 28 juli 2021 wordt gewag gemaakt van het voornemen van de overheid om gegevens uit de BRP met meer partijen systematisch te gaan delen. Het gaat om niet-overheidsorganisaties die beweren een “gewichtig belang” te hebben. Uit het “Integraal Afwegings Kader” (met excuses voor het Droogstoppel-vocabulair) blijkt, dat de overheid voor het raadplegen van de registratie abonnementsgelden gaat verlangen. Het gaat daarbij het automatisch raadplegen van persoonsgegevens door klinish genetische centra, door het Informatieknooppunt Zorgfraude, door banken en notarissen, door levensverzekeraars en natura-uitvaartverzekeraars. De volgende persoonsgegevens kunnen door medewerkers (en systemen) van de hiervoor genoemde niet-overheidsinstellingen worden ingezien en geanalyseerd (Wet Basisregistratie Persoonsgegevens, Art. 2.7 -1 sub a):

  • “1°gegevens over de burgerlijke staat waar het betreft de naam, de geboorte, het geslacht, de ouders, het huwelijk, dan wel geregistreerd partnerschap en eerdere huwelijken of eerder geregistreerde partnerschappen, de echtgenoot dan wel geregistreerd partner en eerdere echtgenoten of geregistreerde partners, de kinderen en het overlijden;”

    (Punten 2 t’m 6 worden niet systematisch gedeeld. Deze punten betreffen gegevens over reeds gestorven kinderen (2), over curatele (3), over het gezag over minderjarigen (4), over een vreemde nationaliteit (5) en over het verblijfsrecht van vreemdelingen (6))
  • “7°gegevens over de bijhoudingsgemeente en het adres in die gemeente, alsmede over het verblijf in Nederland en het vorige verblijf buiten Nederland en over het vertrek uit Nederland en het volgende verblijf buiten Nederland;
  • 8°gegevens over het burgerservicenummer van de ingeschrevene;
  • 9°gegevens over de burgerservicenummers van de ouders, de echtgenoot, de eerdere echtgenoten, de geregistreerde partner, de eerdere geregistreerde partners en de kinderen;
  • 10°gegevens over het gebruik door de ingeschrevene van de geslachtsnaam van de echtgenoot, de eerdere echtgenoot, de geregistreerde partner of de eerdere geregistreerde partner;”

Artikel 10 van de Grondwet stelt, dat eenieder recht heeft op eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer. Voor dit stukje wetgeving is een schending van dit artikel nodig. In de toelichting van het voornemen wordt niet duidelijk, waarom “derden” de Basisregistratie direct zouden mogen raadplegen, terwijl het toch aan deze “derden” vrijstaat om die privégegevens direct aan de eigenaar, de persoon in kwestie te vragen, desnoods met afgestempeld ambtelijk uittreksel. Het lijkt erop, dat de wetswijziging ook erop gericht is, grootschalige massa-analyses gemakkelijker te maken, vooral als het om grote aantallen personen gaat. “Derden” kunnen via algoritmes voor data-analyse personengroepen met “ongebruikelijke patronen” er snel uithalen. Is dat een schending van een grondrecht waard?
Levensverzekeringsmaatschappijen en banken krijgen toegang tot dezelfde persoonsgegevens als klinisch genetische centra, die dit ten behoeve van “het informeren van familieleden van een patiënt bij een geconstateerde erfelijke aandoening” vragen. Er is geen duidelijkheid of deze instituten ondeling resultaten van hun analyses kunnen uitwisselen. Alleen al het feit dat ze in hetzelfde “derdenbesluit” in één adem genoemd worden is verontrustend. Wordt een levensverzekering of een hypotheek voor familieleden van zieke mensen in de toekomst misschien duurder? Of worden groepen van mensen die als potentiële zorgfraudeurs worden geanalyseerd in de toekomst van het verkrijgen van een nieuw bankpasje uitgesloten? Wordt het ijs niet snel erg dun?
Het systematisch delen van gegevens met het Informatiepunt Zorgfraude roept herinneringen op aan de Toeslagenaffaire. Dit “Derdenbesluit BRP” opent de deur voor een gelijksoortige heksenjacht. Wie, ja wie, wil dat?

Dat burgers verontrust zijn over deze ontwikkeling is duidelijk. Je doopceel wordt gelicht door je bank, je verzekering, je notaris of je uitvaartmaatschappij, en nog wel zonder dat je het weet.
Ook is het een duidelijk geval waar de overheid haar monopoliepositie te gelde wil maken ten behoeve van een beperkte kring derden die een “maatschappelijk belang” claimen en die de kosten ongetwijfeld doorberekenen aan de burgers. Welke kringen van “maatschappelijk belang” zullen er allemaal nog volgen? En tenslotte zijn de persoonsgegevens eigendom van de personen die deze gegevens verstrekt hebben en NIET HET EIGENDOM VAN DE OVERHEID.

Omdat het een schending van een grondrecht betreft, is er tot 7 september 2021 een “consultatieperiode“, waarin iedereen een reactie op dit voorgenomen besluit kan geven. Het is niet duidelijk wat daarmee gedaan wordt. Als je het onderwerp belangrijk genoeg vindt, lees je dan in, begin de discussie erover en geef je mening te kennen op https://www.internetconsultatie.nl/derdenbesluitbrp. Zorg ervoor dat de “consultatieperiode” niet een vijgeblaadje wordt voor een overheid, die van ‘t padje geraakt is. Reacties op de internetconsultatie vind je hier.

Het is een libertaire gedachte, dat voor elke overdracht van eigendom – in dit geval je persoonlijke gegevens – de uitdrukkelijke toestemming van de betrokkene nodig is. Consequent zou zijn dat de overheid van personen, die het niet eens zijn met het systematisch delen van hun persoonsgegevens, deze gegevens ook niet aan derden mag doorgeven.
Het verkwanselen van grondrechten ten behoeve van o.a. banken en verzekeringsmaatschappijen is ongrondwettelijk. Laat je horen!